Antik Propontis'in (Marmara Denizi) güneyinde, Bursa il merkezinin batısında yer alan Apollonia ad Rhyndakos (Gölyazı), Antik Çağ'da Bithynia çevresinin önemli kentlerinden birisidir. Göle adını veren Apolyont, Bursa-Karacabey karayolunun 35. kilometresinden güneye sapıldığında 7 kilometre içeridedir. Modern yol, yerli halk tarafından "Gavur Mezarlığı" denen kentin nekropolünün ortasından geçerek kente ulaşmaktadır. Apolyont ile ilgili antik kaynaklarda çok az bilgi bulunmaktadır. Bununla birlikte antik kent modern yerleşimin önemli bir oranda altında yer almaktadır. Kentte henüz bilimsel arkeolojik kazıların başlamamış olması da kentle ilgili bilgílerímizi sınırlamaktadır. Apollonia isminin her ne kadar Bergama Kralı II. Attalos tarafından annesi Apollonis'in anısına verildiği dûşünülse de, büyük bir olasılıkla kentin adı, Helenistik dönemden çok önceleri buraya ilk yerleşenler tarafından tanrı Apollon'a izafeten verilmiş olmalıdır. Ancak, antik çağın moda isimlerinden birisi olan Apollonia'yı diğerlerinden ayırmak için, Apolyont (Ulubat) Gölü'nü beseleyen Rhyndakos (Kocasu veya Orhaneli) Çayı'ndan ilham alınarak, Rhyndakos kenarındaki Apollonia anlamına gelen Apollonia ad Rhyndakos olarak isimlendirilmíştir. Yerleşimin bulunduğu yarımadayı çevreleyen dış sur ve adayı çevreleyen iç sur kalıntılarında, yüzyıllar içinde devşirme malzeme ile değişiklikler yapıldığı görülmektedir. Yerleşimde Yunan, Roma, Bizans ve Osmanlı tarzı iç içe geçmiştir. |